ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 2017 ΞΕΚΙΝΟΥΝ ΤΑ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΚΑΙ Η ΛΗΘΗ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ
Γράφει η Ζέτα Φλισκανοπούλου
Συλλογική μνήμη…η «κατασκευή»του παρελθόντος υπό το φως του παρόντος. Στις αρχές του 2017, εφόσον έχουν δοθεί όλες οι απαιτούμενες εγκρίσεις από την Βουλή και το Συμβούλιο Επικρατείας, που θα εξετάσει το Σχέδιο Γενικής Διάταξης, «είναι εφικτό να ξεκινήσει το έργο ανάπλασης του Ελληνικού» όπως δήλωσε σε συνέντευξη του στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Διευθύνων Σύμβουλος,Οδυσσέας Αθανασίου, της Lamda Development Sa,που έχει αναλάβει την δημιουργία του μητροπολιτικού πάρκου διεθνούς εμβέλειας. «Το έργο θα ξεκινήσει με την πλήρη εκκαθάριση της συνολικής έκτασης 6.200 στρεμμάτων και σε διάστημα 6-9 μήνες η έκταση θα είναι έτοιμη προκειμένου να ξεκινήσουν οι αναπλάσεις, με πρώτο έργο την δημιουργία του μεγαλύτερου παραλιακού πάρκου στην Ευρώπη έκτασης 2.ΟΟΟ στρεμμάτων».Μια επένδυση 8δις ευρώ που θα δημιουργήσει 70.000 νέες θέσεις εργασίας και θα σηματοδοτήσει το οριστικό τέλος σε μια περίοδο 14 ετών εγκατάλειψης των 6.200 στρεμμάτων που καταλάμβανε το πρώην αεροδρόμιο Ελληνικού.
Όλα αυτά διαδραματίζονται ενώ ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων τονίζει ότι το Συμβούλιο Νεοτέρων Μνημείων δεν έλαβε υπόψη του την έκκληση του Υπ.Πολιτισμού και την έκθεση της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου που ζητούσαν να κηρυχθούν διατηρητέα μνημεία κτίρια του παλαιού αεροδρομίου που θεωρούνται αξιόλογα αρχιτεκτονικά δείγματα και συνδέονται με την ιστορία του αεροδρομίου της χώρας.Ο αναπληρωτής καθηγητής του Πολυτεχνείου και Διευθυντής του εργαστηρίου Νίκος Μπελαβίλας μιλώντας στην εφημερίδα Συντακτών τόνιζε ότι «η μελέτη περιλάμβανε κτίρια με εξόχως σημαντική αρχιτεκτονική αξία, αλλά και οικοδομήματα που συνδέονται με την ιστορία και την συνεχή λειτουργία του αεροδρομίου σχεδόν για μισό αιώνα, μαζί με αεροσκάφη ιστορικής αξίας που βρίσκονται παροπλισμένα».
Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΜΝ) του Υπ.Πολιτισμού, μετά την εξάωρη συνεδρίαση του, κήρυξε ομόφωνα διατηρητέο, το αγγλικό υπόστεγο ή «Παγόδα» που βρίσκεται στο πρώην αεροδρόμιο Ελληνικού σε αντίθεση με τα άλλα κτίρια όπως το αθλητικό κέντρο Αγ.Κοσμά που φέρει την υπογραφή του πολεοδόμου Κωνσταντίνου Δοξιάδη,τον δυτικό αεροσταθμό που σχεδιάστηκε από τον Θουκυδίδη Βαλεντή καθηγητή Κτιριολογίας στις αρχιτεκτονικές σχολές Αθηνών-Θεσσαλονίκης, το συγκρότημα κολεγίου Θηλέων, έργο του Στιούαρτ Τόμσον που υποδέχτηκε τους πρόσφυγες της Μ.Ασίας.Κτίρια που απορρίφθηκαν κατά πλειοψηφία, με τους εκπρόσωπους του ΤΑΙΠΕΔ να αναφέρουν ότι «μια κήρυξη μνημείου στην περιοχή θα φέρει δέσμευση στον περιβάλλοντα χώρο».Κανείς βέβαια δεν γνωρίζει τι θα συμβεί με τα μεταλλικά υπόστεγα της Πολεμικής Αεροπορίας και το συγκρότημα του ανατολικού αεροσταθμού που έχουν κριθεί διατηρητέα από το 2006.
Διάβημα-αναφορά στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου εναντίον της επένδυσης του Ελληνικού κατέθεσε πριν λίγο καιρό και η Ζωή Κωνσταντοπούλου δηλώνοντας ότι «το ξεπούλημα του Ελληνικού είναι έγκλημα το οποίο δεν επιτρέπει να ολοκληρωθεί» μαζί με την ανεξάρτητη βουλευτή Σοφία Σακοράφα που μίλησε για «απαύγασμα της διαπλοκής και ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας».
Στο πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε τον περασμένο Μάιο η κυβέρνηση πέρασε διάταξη ώστε να εμποδίσει και όσους προσπαθούν να κηρύξουν την παραλία του Αγ.Κοσμά αναδασωτέα περιοχή.Στο άρθρο 154 ορίζεται ότι «εκτάσεις που έχουν απολέσει τον δασικό τους χαρακτήρα από τις 11/6/1975 δεν χαρακτηρίζονται δάση ή δασικές εκτάσεις κατά την διαδικασία του άρθρου 14 του ν.998/1979 και δεν κηρύσσονται αναδασωτέες»
Μνήμη και λήθη…το παρελθόν μας θα εξυπηρετήσει το παρόν και με την «φθορά του μνημονικού ίχνους» οι πληροφορίες που είχαμε για το παλιό αεροδρόμιο Ελληνικού θα σβήσουν από την μνήμη μας ως αποτέλεσμα της ροής του χρόνου. Ας συνειδητοποιήσουμε μόνο ότι «τα λεγόμενα περί κτιριακού πολιτισμού δεν είναι απλώς φτηνή λογοτεχνία,πρέπει ο τόπος μας να συνειδητοποιήσει την σημασία της αρχιτεκτονικής του αιώνα μας και την έννοια της συλλογικής μνήμης»… «η παραδοσιακή λεγόμενη αρχιτεκτονική του 20ου αιώνα έχει ως βασική σημασία να προστατεύσει παραδείγματα τυπολογιών που ανέκυψαν στον αιώνα μας (κινηματογράφους, βιομηχανικές μονάδες, αεροδρόμια, γέφυρες, αθλητικές εγκαταστάσεις κλπ).Όσο αφορά το ουσιαστικό ζήτημα των κριτηρίων επιλογής είναι σκόπιμη η αποδέσμευση από μια μονοδιάστατη ιδεολογική και αισθητική αντίληψη της ιστορίας και η θεώρηση της αρχιτεκτονικής στο πλαίσιο του σύγχρονου πολιτισμού.Τούτο σημαίνει ότι ένα κτίριο διασώζεται αν επίσης αποτελεί ιστορικό ντοκουμέντο, αντιπροσωπευτική έκφραση της συλλογικής μνήμης»(Ανδρέας Γιακουμακάτος,δίδαξε ιστορία της αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας(1981-2001) Συνέντευξη στο Βήμα 26/09/1999)
