600true dots bottomright 100true false 800none
  • 16000 fade false 60 bottom 30 https://www.facebook.com/localsmarketcafe/
    Slide2 
  • 5000 fade false 60 bottom 30 https://www.alimoslive.gr/probalete-thn-epixeirhsh-sas-sto-alimoslivegr
    Slide3 

Γράφει η Ζέτα Φλισκανοπούλου

Με μητέρα εικαστικό και πατέρα μανιώδη συλλέκτη, η Νικολένα Καλαϊτζάκη  αυτό το αερικό της τέχνης, δεν θα μπορούσε να υπηρετήσει καλύτερα τον χώρο αυτό.

Με σπουδές στην Ιστορία της τέχνης και της διαχείρισης θεμάτων πολιτισμού, ακολούθησε απλά το όνειρο της. Σε αυτό τον συναρπαστικό κόσμο της τέχνης η Νικολένα κινείται με απόλυτη αφοσίωση και αγάπη. Ανήσυχο πνεύμα, μια δεκαετία τώρα ταξίδεψε την τέχνη από μουσεία, πινακοθήκες, γκαλερί, φεστιβάλ. Δικαιολογημένα λοιπόν θεωρείται από τα πιο ταλαντούχα πρόσωπα της γενιάς της, ως ιστορικός τέχνης και επιμελητής εκθέσεων. Με μεθοδικότητα, υπομονή και επιμονή, δημιουργική φαντασία, ευρύ πνεύμα, καλλιτεχνική παιδεία και ευαισθησία, ξέρει να αναδεικνύει την τέχνη που υπηρετεί.

Λατρεύει να κοιτά τον ουρανό και τα δέντρα, να ψάχνει για πεφταστέρια, σαν αυτά που έφεραν στην ζωή της, άγνωστο μετά από ποια μαγική ευχή , τον σύζυγο και την κόρη της.

Όσοι γνωρίζουν την Νικολένα, ξέρουν καλά πως τίποτα δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στα όνειρα της. Είχαμε την τύχη να την συναντήσουμε και να μας ταξιδέψει σε αυτά,  έχοντας ήδη πραγματοποιήσει ένα από τα τελευταία της, να διοργανώσει με μεγάλη επιτυχία την διαδικτυακή έκθεση 82 σύγχρονων καλλιτεχνών.

Μετά το τελευταίο της εικαστικό AbraCADABRA , δεν διστάζει να μιλήσει για όλους και για όλα.

 

– Την περίοδο της καραντίνας τα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτέλεσαν την «παρέα» μας, υπηρετώντας τον ρόλο τους. Οι εικαστικές διαδικτυακές εκθέσεις βρήκαν νέο τόπο να ενταχθούν. Αυτό σημαίνει ότι στο  μέλλον θα παρακολουθούμε, όλο και πιο συχνά, online εικαστικές εκθέσεις;

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν από καιρό “κερδίσει” τους Έλληνες, όπως οι έρευνες των τελευταίων ετών του Ινστιτούτου Reuters, αλλά και πολλές άλλες, έγκριτων επιστημονικών ομάδων, εντός και εκτός Ελλάδος, έχουν καταδείξει. Το Facebook, μεταξύ άλλων, έχει αναδειχτεί, στον “βασιλιά” των Social Media στη χώρα. Οι Έλληνες χρήστες επιδίδονται στην χρήση της δημοφιλούς αυτής “κοινωνικής” πλατφόρμας, σε καθημερινή βάση και σε έντονο ρυθμό, μιας που αποτελεί την πλέον ιδανική και εύχρηστη πλατφόρμα για διαδραστική επικοινωνία, ενημέρωση, ψυχαγωγία, καθώς και προβολή και διαφήμιση, σε επίπεδο προσωπικό, όσο και επαγγελματικό. Επομένως, το Facebook, όπως φυσικά και τα υπόλοιπα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αποβαίνουν σε πολύτιμα εργαλεία, και για τον κόσμο της Τέχνης, ο οποίος τα αξιοποιεί κατά τον τρόπο και στον βαθμό που επιθυμεί, με απώτερο στόχο, να προβάλλει περαιτέρω το έργο του. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, εν καιρώ καραντίνας, σημειώθηκε άνθηση στις διαδικτυακές εικαστικές εκθέσεις, καθώς η ύπαρξη τους θεωρήθηκε ο πλέον αποτελεσματικός και “ασφαλής” τρόπος, ώστε η Τέχνη, τεχνολογικά συμμορφωμένη, να συνεχίσει να βρίσκει “το κοινό” της “διαδικτυακά”, αλλά και να “το επεκτείνει”. Προσωπικά, θεωρώ πως οι διαδικτυακές εκθέσεις θα συνεχιστούν στο παρόν και στο μέλλον παράλληλα με τις “παραδοσιακές”, αυτές τις “κανονικές” που γνωρίζουμε και που αγαπάμε – ίσως λίγο περισσότερο -.

 

– Την ίδια περίοδο επιμεληθήκατε μια διαδικτυακή εικαστική έκθεση που συμμετείχαν 82 σύγχρονοι εικαστικοί καλλιτέχνες. Δεδομένου ότι η λέξη «άμπρα-κατάμπρα» τον 18ο αιώνα χρησιμοποιήθηκε ως θεραπεία, με τον τίτλο «ΑbraCadabra», η έκθεση θέλησε να λειτουργήσει και ψυχοθεραπευτικά;

Ακριβώς αυτό θέλησε να πράξει! Να λειτουργήσει “ψυχοθεραπευτικά”, τόσο για μένα και τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες, όσο και για το κοινό που έτυχε να την παρακολουθήσει μέσω της διασποράς της στα Social Media. Επεξηγώντας, στο σημείο αυτό, τον ψυχοθεραπευτικό της ρόλο, η προσ-ευχή “AbraCadabra”, δεν σχετίζεται με την θεματολογική κατεύθυνση των έργων που απαρτίζουν την έκθεση, αλλά με τον ίδιο τον σκοπό της δημιουργίας της. Η έμπνευση για την δημιουργία της ήρθε μια “έγκλειστη” νύχτα του Απρίλη, όταν ένιωσα πραγματικά “μπουχτισμένη” από την αρνητικότητα της αβέβαιης κατάστασης που συνεχώς πολλαπλασιαζόταν όταν άνοιγα την τηλεόραση, το ραδιόφωνο, τo Facebook, το Messenger – ακόμα κι όταν σήκωνα το τηλέφωνο στο σπίτι (!) -. Ο Covid-19 είχε στοιχειώσει τα πάντα και όλοι μιλούσαν για τον ιό σε βαθμό που σε έπιανε απελπισία. Στο μεταξύ, οι γκαλερί είχαν κλείσει, οι εκθέσεις που ετοίμαζα μετατέθηκαν για κάμποσους μήνες μετά και η αθεράπευτη εργασιομανία μου έπρεπε να βρει ένα δημιουργικό μονοπάτι. Και κάπως έτσι προέκυψε η έκθεση και ο τίτλος της ήρθε με έναν τρόπο μαγικό στην σκέψη μου! Η έκθεση, πέρα από εμένα, θεωρώ πως λειτούργησε ψυχοθεραπευτικά και για τους καλλιτέχνες που είχαν την δυνατότητα να αναδείξουν τη δουλειά τους, καθώς και για το κοινό που μπορούσε να απολαύσει από τον καναπέ του μία αμιγώς διαδικτυακή εικαστική έκθεση 82 σύγχρονων εικαστικών καλλιτεχνών. Ο αριθμός 82 είναι “τυχαίος” – ή μπορεί και όχι (!) -.

 

– H συγκεκριμένη έκθεση ήταν ένα εικαστικό φως στο σκοτάδι; Υπήρξε επιλογή από πίνακες που να αποτυπώνουν διαμαρτυρία ή πόνο για τον εγκλεισμό στην διάρκεια της καραντίνας;

Για μένα και τους καλλιτέχνες σίγουρα αποτέλεσε ένα φως στο σκοτάδι! Και αν κρίνω από τον αριθμό των videoπροβολών της και τα στατιστικά στοιχεία που έχω συλλέξει, τα σχετικά με την διασπορά της στις διάφορες κοινωνικές πλατφόρμες, τις δικές μου, αλλά και των υποστηρικτών της, που ήταν το ηλεκτρονικό περιοδικό Τέχνης “Pause.” και ο φορέας “ΜyArtist”, η έκθεση, άγγιξε, πραγματικά, το κοινό, το οποίο μας χάρισε πολλά θετικά σχόλια – γεγονός που με χαροποίησε ιδιαίτερα (!) -. Παρότι η έκθεση, όπως έχω ήδη προαναφέρει, δεν ακολούθησε μία συγκεκριμένη θεματολογική κατεύθυνση και η επιλογή των έργων ήταν, από μεριάς μου, ελεύθερη, υπήρξαν κάποια έργα εντός της, τα οποία αποτύπωναν στιγμές της Covid-19 κατάστασης του “εγκλεισμού”, μιας που είχαν δημιουργηθεί εκείνες ακριβώς τις “μουδιασμένες” μέρες.

 

– Μπορούν οι καλλιτέχνες να λειτουργούν έναντι στο όποιο σύστημα και την όποια επιβολή δεδομένων, ειδικά αυτή την περίοδο που κρίνεται ιδιαίτερη και με πολλές αλλαγές;

Οι καλλιτέχνες, μπορούν, αναμφίβολα, να ασκήσουν επιρροή στην κοινωνία μέσω του έργου τους – όμως σε κάποιο βαθμό -. Η αλήθεια είναι πως η Τέχνη, παρά την δυναμική της ορμή, δεν μπορεί να αγκαλιάσει όλους τους ανθρώπους, αλλά κυρίως εκείνους που είναι μυημένοι σ’ αυτή. Ζούμε και σε μία εποχή “τεχνολογική”, “παράξενη” και “πολυσύνθετη”, τους κανόνες στην οποία ορίζουν, το δίχως άλλο, οι κυβερνήσεις και οι διαφόρων ποιοτήτων πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες του εγχώριου και του παγκόσμιου χάρτη. Όσο κι αν δεν θέλουν να το παραδεχτούν κάποιοι, στην ουσία, δύσκολα οι πολίτες έχουν τη δύναμη να αλλάξουν το σύστημα. Σε επίπεδο Τέχνης, κορυφαίο και πρόσφατο παράδειγμα που επιβεβαιώνει αυτόν τον ισχυρισμό, είναι ο απαράδεκτος εξοστρακισμός της Τέχνης από το Λύκειο – μία απόφαση που παρά τις όποιες αντιδράσεις φαίνεται να μην έχει γυρισμό -.

 Ποια ήταν τα θετικά και ποια τα αρνητικά της συγκεκριμένης διαδικτυακής έκθεσης;

Στα θετικά της συγκαταλέγονται το υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο και το μεράκι με το οποίο την διαχειρίστηκα, από την αρχή μέχρι και το τέλος της. Τα όποια αρνητικά σημεία της, τα εντόπισα, εξίσου, και χωρίς να θέλω να τα φανερώσω, θα τα βελτιώσω στην επόμενη!

 

– H επιτυχία της ήταν ο λόγος που σας οδήγησε στην αναζήτηση και την δημιουργία μιας νέας έκθεσης τον Αύγουστο;

Ίσως και να είναι και αυτός ένας λόγος! 

 

– Tην εικαστική σας σελίδα ακολουθούν 4.500 άτομα. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας της αγάπης τους στην τέχνη ή στο πρόσωπο σας;

Νομίζω, συμβαίνει, και για τα δύο!

– Σε παλαιότερη συνέντευξη σας είχατε δηλώσει ότι «υπάρχουν άνθρωποι που δίχως αμερόληπτη κρίση και ικανότητα αξιολόγησης μιλάνε συχνά πίσω από την πλάτη σας, ειρωνεύονται, βγάζουν φήμες, ψευτιές και διπρόσωπες συμπεριφορές». Με αφορμή αυτή την άποψη σας, πιστεύετε ότι κάτι αντίστοιχο συνέβη και στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αλίμου, που φιλοξένησε σημαντικές εκθέσεις και ήσασταν η επιμελήτρια αυτών;

Την κατάσταση αυτή, που με περίσσια τόλμη και νεανικό αυθορμητισμό περιέγραψα, τότε, την αντιμετωπίζουν όλοι οι επαγγελματίες που πετυχαίνουν πράγματα στη δουλειά τους, και τα οποία λαμβάνουν αναγνώρισης. Ο χώρος της Τέχνης, ειδικά, είναι και πάρα πολύ ανταγωνιστικός στην μικρή γειτονιά μας! Ακόμα και καλλιτέχνες που λανσάρονται ως ομάδες, αναλόγως των συνθηκών, αλλάζουν προσωπείο, θέλοντας να ικανοποιήσουν, πρωτίστως, τους εαυτούς και τις φιλοδοξίες τους. Γενικά, στον χώρο της Τέχνης, “το προσωπικό συμφέρον”, βρίσκεται σε πλήρη επιβολή. Απαντώντας στο δεύτερο σκέλος της ερώτησης, είχα την χαρά να επιμεληθώ, λίγα χρόνια πριν, δύο εξαιρετικά ποιοτικές εκθέσεις τεσσάρων σύγχρονων εικαστικών καλλιτεχνών, στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αλίμου• αυτές των Βασίλη Αλεξάνδρου και Δημήτρη Παλάντζα, με τίτλο “Object’s Origin Rejected”, και το “Mad Playground” του Δημήτρη Αμελαδιώτη και του Φώτιου Μπάλα. Μόνο ωραίες αναμνήσεις φυλάω στην καρδιά μου από εκείνες τις μέρες!

 

– Θεωρείτε ότι η επίθεση στο πρόσωπο του Δημάρχου Ανδρέα Κονδύλη, σχετικά με την αγορά και την γνησιότητα των πινάκων τέχνης, ήταν άδικη;

Όταν ένας άνθρωπος, τυγχάνει να είναι και Δήμαρχος μιας πόλης, το σίγουρο είναι πως έχει να αντιμετωπίσει επιθέσεις, τόσο δίκαιες, όσο και άδικες, καθώς βρίσκεται εκτεθειμένος σε τόσα πολλά μέτωπα και σε τόσες πολλές γνώμες και κριτικές! Προσωπικά, μιλώντας για το πρόσωπο του Δημάρχου, Ανδρέα Κονδύλη, εκείνο που του αναγνωρίζω είναι η ειλικρινής αγάπη του για την Τέχνη. Τώρα, αναφορικά με τις κατηγορίες που έχει δεχτεί περί της αμφίβολης γνησιότητας ορισμένων έργων που αγόρασε προκειμένου να στήσει μία Πινακοθήκη, μπορώ να πω πως – εάν και εφόσον – ξεγελάστηκε, δεν είναι ο μόνος. Στην αγορά κυκλοφορούν εκατοντάδες πλαστά έργα, καταξιωμένων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, που είναι, μάλιστα, τόσο πιστά αντίγραφα που δύσκολα μπορεί κανείς να τα ξεχωρίσει από τα πρωτότυπα. Η συμβολή ενός Ιστορικού Τέχνης με εμπειρία σε συνδυασμό με μία ομάδα συντηρητών έργων τέχνης, σε αυτές τις περιπτώσεις, κρίνεται αναγκαία.

– H τέχνη τελικά είναι για λίγους και εκλεκτούς; Έχοντας υποστηρίξει στο παρελθόν ότι οι συλλέκτες, οι άνθρωποι που έχουν την δυνατότητα να διαθέσουν υψηλά ποσά προκειμένου να αποκτήσουν ένα έργο που ποθούν είναι λίγοι και εκλεκτοί, πιστεύετε ότι υπάρχουν άνθρωποι που γνωρίζουν περισσότερα από τέχνη, από δηλωμένους «φιλότεχνους» που πληρώνουν ακριβά για αυτή;

Για τους “λίγους” και “εκλεκτούς” συλλέκτες, η αγορά έργων τέχνης, συνιστά μέρος του lifestyle τους. Γενικότερα, ο κάθε συλλέκτης, αγοράζει για τους δικούς του προσωπικούς λόγους. Κάποιοι γνωρίζουν από Τέχνη, την “διαβάζουν”, την “νιώθουν” και την αγαπούν βαθιά. Άλλοι πάλι αγοράζουν απλά για να αγοράσουν, για συμφεροντολογικούς λόγους ή και για να κάνουν, ακόμα, “το κομμάτι τους”. Από την άλλη, υπάρχουν και φιλότεχνοι που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα του να καταβάλλουν υψηλά ποσά προκειμένου να αποκτήσουν ένα έργο τέχνης, παρότι θα το ήθελαν πολύ.

– Oρισμένοι εκπαιδευτικοί υποστηρίζουν ότι η αντισυμβατική φύση της τέχνης είναι η δύναμη της, ενώ άλλοι ότι πρέπει να διδάσκεται με πιο ακαδημαϊκό τρόπο στα σχολεία. Σε μια χώρα σαν την Ελλάδα που ψηφίζεται να καταργηθούν τα εικαστικά από το Λύκειο, πόσο μακριά είμαστε από τέτοιες απόψεις;

Ξεκινώντας απ’ το τέλος, βρίσκω τραγική την απόφαση αυτή της κυβέρνησης. Από την άλλη, θεωρώ πως δεν είναι και απαραίτητο το να αγαπήσουν όλοι την Τέχνη και να μάθουν γι’ αυτή. Ο κάθε άνθρωπος, έχει τις δικές του προτιμήσεις και ροπές και υπάρχουν και άνθρωποι “μη φιλότεχνοι” (γνωρίζω κάποιους). Το εκπαιδευτικό σύστημα, όμως, οφείλει, σε κάθε περίπτωση, να δίνει στα παιδιά την δυνατότητα να ανακαλύψουν τον κόσμο της Τέχνης, καθώς ορισμένα από αυτά θα βρουν εκεί κρυμμένους θησαυρούς που θα συντροφεύουν και θα ορίζουν την πορεία τους για μια ζωή.

 

– Kατά την διάρκεια των σπουδών σας στην Ιστορία – Αρχαιολογία, πήρατε ειδίκευση στην «Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης». Πιστεύετε ότι στην «πειθαρχημένη εκπαιδευτική των τεχνών» θα έπρεπε να περιλαμβάνεται ιστορία, κριτική και αισθητική με στόχο την ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας στα παιδιά;

Με εξαίρεση την ιστορία, αμφιβάλω για το εάν η κριτική ικανότητα και σκέψη, όπως και αισθητική, διδάσκονται. Το σίγουρο είναι το ότι, μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας, καλλιεργούνται. Και παρότι υπάρχουν “σοφοί δάσκαλοι”, την δουλειά με τον εαυτό του, την κάνει πάντα μόνος του ο ίδιος “ο μαθητής”. Και είναι μία δουλειά δύσκολη και επίπονη• με τέλος αόριστο.

– Στην προσωπική σας ζωή ακολουθήσατε έναν δρόμο ταχυτήτων. Ο σύζυγος σας εκτός από επιτυχημένος επιχειρηματίας έχει στο ενεργητικό του 12 ράλλυ Ακρόπολις και 110 αγώνες. Το ράλλυ των θεών και οι καλές τέχνες συνυπάρχουν;

Παρότι δεν γνώριζα από αγώνες ράλλυ πρωτύτερα, ομολογώ πως βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρον το άθλημα, ιδίως όταν είσαι θεατής και ο αγώνας τελείται σε χωμάτινο έδαφος! Όμως και ο σύζυγος γνωρίζει από Τέχνη, και μάλιστα από τα γεννοφάσκια του, μιας που η μητέρα του ήταν η πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα της γεωμετρικής αφαίρεσης, Όπυ Ζούνη.

 

– Μια και βρίσκεται στον χώρο της πληροφορικής και των δικτύων, πώς σας ακούγονται οι νέες εφαρμογές του διαδικτύου που έχουν σχέση με την τέχνη; Πολύ διαδεδομένη είναι η εφαρμογή Google Art & Culture, που μεταμορφώνει τις φωτογραφίες  προσώπων χρησιμοποιώντας το εικαστικό ύφος του εκάστοτε αγαπημένου τους ζωγράφου.

Οτιδήποτε προωθεί την δημιουργικότητα, αλλά και γνώση του ατόμου, είναι “καλό”! Και είναι ιδιαιτέρως θετικό το γεγονός ότι η τεχνολογία αγκαλιάζει την Τέχνη αναγνωρίζοντας τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει στη ζωή των ανθρώπων, πέραν από τον πραγματικό, και στον ψηφιακό κόσμο.

 

– Aν σας ζητούσε να επιλέξετε έναν καλλιτέχνη να ζωγραφίσει κάτι σε ένα αυτοκίνητο του, ποιον θα επιλέγατε και ποια εικόνα θα τον αντιπροσώπευε;

Δεν θα μπορούσα να σκεφτώ κάτι άλλο πέραν της μεταφοράς κάποιου έργου της Όπυς Ζούνη• μίνιμαλ και δυναμικά γεωμετρικό με κυριαρχία του κόκκινου, του λευκού και του μαύρου.

 

– Στην ζωή σας ήρθε το κοριτσάκι σας. Με ποιον πίνακα ζωγραφικής θα «βαφτίζατε» την ύπαρξη της;

Σκεφτόμουν επί μέρες αυτή την ερώτηση! Κατέληξα, όχι σε πίνακα, αλλά στην εγκατάσταση της Yayoi Kusama με τίτλο “Τhe Obliteration Room”, ελπίζοντας να έχει μια καθάρια, λευκή ζωή γεμάτη χρώματα!

 

– Tελικά η τέχνη, αντιγράφει την ζωή ή η ζωή αντιγράφει την τέχνη;

Ζωή σημαίνει δημιουργία, επομένως η Τέχνη είναι ζωή. Και όπως και η ζωή, η αληθινή Τέχνη, δεν αντιγράφει• είναι πάντα “πρωτότυπη”!

Bolivar

Διαφημίσεις
Διαφημίσεις