Ιωάννης Αντωνάκης Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος Αλίμου & υπεύθυνος Δημοτικού Κολυμβητηρίου «Κάθε μέρα, κάθε λεπτό θα πρέπει να πράττουμε το σωστό προς όφελος του περιβάλλοντος»

Γράφει η Ζέτα Φλισκανοπούλου

Σ ΄ένα διαρκές μεταβαλλόμενο περιβάλλον ο Δήμος Αλίμου ακολουθεί συγκεκριμένες κατευθύνσεις και τρόπους διαχείρισης στοχεύοντας σε τρεις   πόλους της αειφορίας, οικονομία, κοινωνία και περιβάλλον. Στόχος όπως μας εξηγεί ο Αντιδήμαρχος Διεύθυνσης περιβάλλοντος, θεμάτων ανακύκλωσης και υπεύθυνος Δημοτικού Κολυμβητηρίου του Δήμου Αλίμου Ιωάννης Αντωνάκης, ο Άλιμος να καταστεί μια έξυπνη βιώσιμη  και «ανθεκτική» πόλη, ώστε να ανταποκριθεί πιο γρήγορα στις νέες «προκλήσεις», με απώτερο σκοπό την βελτίωση της ποιότητας της ζωής των πολιτών στα πλαίσια της βιώσιμης ανάπτυξης.

Ο ίδιος μέσα από την συνέντευξη που μας παραχώρησε, μας εξηγεί ότι η έννοια της «έξυπνης πόλης’ δεν είναι στατική- είναι μια δυναμική και διαρκής εξέλιξη διαδικασιών για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των σύγχρονων προβλημάτων.  Με στρατηγικό σχεδιασμό, έτοιμα έργα, έργα σε εξέλιξη και μεγάλο δίκτυο συνεργασιών, ο Δήμος Αλίμου θα αξιοποιήσει όσους περισσότερους πόρους γίνεται από το ΕΤΑ .Μας μίλησε για τους τομείς δράσης, για την συνεργασία και τη συνεχή ενημέρωση των πολιτών για περιβαλλοντικά θέματα, καθώς και την «ενσωμάτωση» τους στη διαδικασία της λήψης των αποφάσεων.

Ο ίδιος αντιμετωπίζοντας με ηρεμία και ωριμότητα τα προβλήματα που προκύπτουν, γνωρίζει ότι με κοινό όραμα, καλό προγραμματισμό και καθημερινή εργασία όλα γίνονται. Άλλωστε όπως μας επισημαίνει « Το μεγαλύτερο εμπόδιο δεν είναι οι προκλήσεις αλλά η αδράνεια…εμείς δρούμε!»

 

-Η αξία της αειφορίας αποτελεί οδηγό για τις πόλεις του εξωτερικού. Για τον Δήμο Αλίμου, αποτελεί κίνητρο ώστε να σχεδιάσει στρατηγικές για μια πιο βιώσιμη πόλη;

Η αειφορία είναι πράγματι ένας κεντρικός πυλώνας της στρατηγικής μας, εμπνευσμένος από τις καλές πρακτικές, εγχώρια και διεθνώς. Στον Δήμο Αλίμου, η δέσμευσή μας για μια βιώσιμη πόλη μεταφράζεται σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και πολυδιάστατες στρατηγικές, με έμφαση στις ακόλουθες περιοχές:

1. Πράσινη Ανάπτυξη & Βιοποικιλότητα:
   – Αύξηση πρασίνου: Επεκτείνουμε τους υπάρχοντες χώρους πρασίνου (π.χ. βελτίωση πάρκων, δημιουργία κήπων σε σχολεία) και υλοποιούμε αναδασώσεις σε κρίσιμα σημεία, όπως η παραλιακή ζώνη και οι λόφοι μας.

2. Κυκλική Οικονομία & Διαχείριση Απορριμμάτων:
   – Ενίσχυση ανακύκλωσης: Εκσυγχρονίζουμε το σύστημα συλλογής (π.χ. νέα έξυπνα απορριμματοφόρα, εβδομαδιαία συλλογή οργανικών και αύξηση των ρευμάτων ανακύκλωσης με υπόγειους κάδους).

3. Κλιματική Προσαρμογή & Ενεργειακή Μετάβαση.

4. Συνεργασίες & Ευαισθητοποίηση:
   – Εκπαιδευτικά προγράμματα: Συνεργαζόμαστε με σχολεία και τοπικές ομάδες για περιβαλλοντική εκπαίδευση.

5. Παράκτια Διαχείριση & Βιώσιμη Μετακίνηση:
   – Προστασία παραλίας: Καθαριότητα, αναβάθμιση υποδομών και προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
   – Μετακίνηση: Δημιουργία και Επέκταση ποδηλατοδρόμων.

 

-Με ποια εργαλεία μπορεί η πόλη να ετοιμαστεί για το μέλλον;

Κατά τη γνώμη μου, το πιο ισχυρό εργαλείο για να ετοιμαστεί ο Άλιμος για το μέλλον είναι η εκπαίδευση των νέων ανθρώπων. Αυτό έχουμε ξεκινήσει να το κάνουμε εδώ και αρκετά χρόνια με εκπληκτικά αποτελέσματα.

–Υπάρχει πρόγραμμα το οποίο είναι στοχευόμενο για την πράσινη μετάβαση;

Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε το πράσινο σε όλη την πόλη και σε όλους τους κοινόχρηστους χώρους, αντιμετωπίζοντας την κλιματική κρίση που ολοένα μας χτυπά την πόρτα πιο έντονα. Έχουμε φυτέψει ήδη 18.000 δέντρα και θάμνους, έχουμε δημιουργήσει ένα δημοτικό βοτανόκηπο όπου είναι επισκέψιμος και έχουμε φυτέψει πάνω από 1300 φυτά και δέντρα επί της Κουμουνδούρου. Έχουμε προχωρήσει στην αναβάθμιση της νησίδας Παπανδρέου, καθώς και όλους του παραλιακού μετώπου, ενώ έχουμε αναβαθμίσει τον πεζόδρομο Αγ. Δημητρίου και εμπλουτίσει το πράσινό του. Έχουμε κάνει πολλές δεντροφυτεύσεις στους λόφους μας με τη συνδρομή των μαθητών του Αλίμου, αλλά και με ιδιωτικές εταιρείες.

-Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης κατευθύνει ένα σημαντικό ποσοστό των πόρων του στην πράσινη μετάβαση. Είναι έτοιμος ο Δήμος να εξοικονομήσει πόρους και να εφαρμόσει λύσεις προστασίας του περιβάλλοντος;

Έχουμε έναν Δήμαρχο πολύ εργατικό και έτοιμο για όλα, που κυνηγά και διεκδικεί όλα τα εργαλεία και τις ευκαιρίες που του δίνονται. Ο προϋπολογισμός των 70.000.000€ είναι κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στα χρονικά. Άρα, με σιγουριά μπορώ να πω πως ο Δήμος Αλίμου όχι μόνο είναι έτοιμος, αλλά είναι ήδη σε δράση. Με στρατηγικό σχεδιασμό, έτοιμα έργα, έργα σε εξέλιξη και μεγάλο δίκτυο συνεργασιών, θα αξιοποιήσει όσους περισσότερους πόρους γίνεται από το ΕΤΑ και άλλες πηγές, για να κάνει τον Άλιμο πρότυπο πράσινης πόλης!

 

-Οι πόλεις του μέλλοντος θέλουν δράσεις που αφορούν την ενεργειακή κρίση και την παρακολούθηση του περιβάλλοντος, την ενημέρωση του πολίτη, λύσεις πολιτικής προστασίας και επενδύσεις στην καινοτομία. Πόσο «δυσκολεύουν» όλα αυτά το έργο σας ως Αντιδημάρχου Διεύθυνσης Περιβάλλοντος;

Η διαχείριση των σύγχρονων περιβαλλοντικών προκλήσεων είναι μεν πολύπλοκη, αλλά ταυτόχρονα καθοριστική για τη βιωσιμότητα της πόλης. Οι δυσκολίες υπάρχουν, αλλά μετατρέπονται σε ευκαιρίες μέσω στρατηγικής προσέγγισης.

«Οι Δυσκολίες Δεν Είναι Απρόσμενες – Είναι Μέρος της Λύσης». Δεν υπάρχει εύκολο μέλλον, αλλά ο Αλίμος έχει ήδη:
– Στρατηγικό σχέδιο (βάσει Ευρωπαϊκών προτύπων).
– Ευέλικτα εργαλεία (τεχνολογία, συνεργασίες).
– Εμπλοκή πολιτών (κριτική για τη βιωσιμότητα).

Το μεγαλύτερο εμπόδιο δεν είναι οι προκλήσεις, αλλά η ΑΔΡΑΝΕΙΑ… Εμείς δρούμε.

-Υπάρχουν πλάνα για νέους κοινόχρηστους χώρους πρασίνου;

Σύμφωνα με τα τρέχοντα πλάνα του Δήμου Αλίμου, υπάρχουν ενέργειες για τη βελτίωση και τη δημιουργία νέων πράσινων χώρων.

1. Αναβάθμιση Πάρκων: Ο Δήμος εργάζεται για την αναβάθμιση υπαρχόντων πάρκων (π.χ. Πάρκο Καραϊσκάκη, πάρκο τσέπης Αλίμου και Ποσειδώνος σε συνεργασία με τη ΔΕΗ, βοτανόκηποι, με νέες φυτεύσεις, παιδικές χαρές και χώρους ξεκούρασης).
2. Νέοι Κοινόχρηστοι Χώροι: Υπάρχουν προτάσεις για τη δημιουργία μικρών πρασίνων νησίδων και πεζόδρομων με πράσινο σε κεντρικά σημεία του Αλίμου, καθώς και ενίσχυση των λόφων μας.

 

-Δίνετε μεγάλη έμφαση στη χρησιμότητα ανακύκλωσης, μείωσης απορριμμάτων και επαναχρησιμοποίησης. Είναι αυτή η φόρμουλα που κάνει επιτυχημένο το έργο του Δήμου Αλίμου και αποτελεί το τρίπτυχο της σωστής διαχείρισης των απορριμμάτων;

Προσπαθούμε πολύ για τη σωστή διαχείριση των απορριμμάτων μας και την ανακύκλωση, με σκοπό τη μείωση των απορριμμάτων. Βέβαια, και οι ίδιοι οι πολίτες θα πρέπει να εντάξουν την ανακύκλωση στη ζωή τους και να βοηθήσουν σε αυτή τη διαδικασία πιο ενεργά. Ως Δήμος, έχουμε αυξήσει κατά πολύ τα ρεύματα ανακύκλωσης με σκοπό τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του Δήμου μας. Τα αποτελέσματα δεν είναι άσχημα, αλλά υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης.

-Ο Δήμος Αλίμου είναι από τους πρώτους Δήμους που συνεχίζει τις καινοτόμες δράσεις και επενδύει σ’ αυτές. Κάθε συσκευή ανακυκλώνεται, αποκτά αξία και προσφέρει ανταποδοτικά χρήματα στους πολίτες. Θέλετε να μας μιλήσετε για αυτό;

Ναι, ο Δήμος Αλίμου πραγματικά διακρίνεται για τις καινοτόμες πρωτοβουλίες του στον τομέα της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας, με συγκεκριμένα προγράμματα που ωφελούν τόσο το περιβάλλον όσο και τους κατοίκους.

– Smart Recycling: Έξυπνα Μηχανήματα Ανακύκλωσης με Ανταμοιβές.

– Πράσινα Σημεία (Green Points):Ο Δήμος μας έχει εγκαταστήσει έξυπνους κάδους ανακύκλωσης (πλαστικό, μέταλλο, γυαλί) σε δημόσιους χώρους.

– Ανταμοιβές για τους Πολίτες: Με το σύστημα “MyAliance”, οι κάτοικοι που ανακυκλώνουν λαμβάνουν πόντους που μετατρέπονται σε εκπτώσεις σε συμβεβλημένα καταστήματα. Επιπλέον, υπάρχουν κινητές μονάδες ανακύκλωσης (Recycle Mobile) που προσφέρουν άμεσες ανταμοιβές.

– Εφαρμογή Green City: Ψηφιακή Σύνδεση Πολιτών & Ανακύκλωσης. Οι κάτοικοι μπορούν μέσω της εφαρμογής να παρακολουθούν τα ανακυκλωμένα τους υλικά, να εξαργυρώνουν πόντους και να λαμβάνουν πληροφορίες για επερχόμενες δράσεις.

– Πρόγραμμα Ανακύκλωση = Κοινωνική Αλληλεγγύη: Τα κέρδη από την πώληση ανακυκλωμένων υλικών επιστρέφονται στην κοινωνία μέσω του κοινωνικού παντοπωλείου μας.

– Συνεργασίες με Ιδιωτικό Τομέα: Ο Δήμος μας συνεργάζεται με εταιρείες όπως η We4All και η GreenCycle, καθώς και οργανισμούς όπως η All for Blue, που αναλαμβάνουν τη διαχείριση των ανακυκλωμένων υλικών, εξασφαλίζοντας οικονομική αξία και βιωσιμότητα. Μέχρι στιγμής, έχουν ανακυκλωθεί εκατοντάδες τόνοι υλικών (ειδικά πλαστικά και αλουμίνιο). Πάνω από 5.000 πολίτες συμμετέχουν ενεργά στο πρόγραμμα ανταμοιβών. Το σύστημα έχει μειώσει σημαντικά τα σκουπίδια στους δρόμους.

-Στις 24 Ιανουαρίου 2025 στην τελετή «Best City Awards», η οποία διεξήχθη υπό την αιγίδα της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας στο Riviera Coast, ο Δήμος Αλίμου κέρδισε 5 βραβεία για τον πολιτισμό, τον αθλητισμό αλλά και για τη δράση του στην ανακύκλωση. Αυτή είναι μια απόδειξη ότι όλα γίνονται με σωστό προγραμματισμό, όραμα και πολύ εργασία;

Για εμάς, αυτά τα βραβεία δεν είναι τίποτα άλλο από μια μικρή ανταμοιβή των κόπων μας και σίγουρα μας δίνουν θάρρος και κουράγιο για να συνεχίσουμε το έργο μας, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε καθημερινά.

Σίγουρα γίνονται κάποια σωστά πράγματα σε μια σωστή πορεία, με ένα κοινό όραμα, καλό προγραμματισμό και πολύ καθημερινή εργασία.

Επιμένω όμως ότι το περιθώριο βελτίωσης είναι ακόμα μεγάλο.

 

-Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που έχετε αντιμετωπίσει ως Αντιδήμαρχος Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, δεδομένου ότι η Διεύθυνση περιβάλλοντος περιλαμβάνει το τμήμα καθαριότητας και ανακύκλωσης, το τμήμα πρασίνου και τις δράσεις για τη διαχείριση βιοαποβλήτων;

Καθημερινά αντιμετωπίζουμε με ηρεμία και ωριμότητα αρκετά προβλήματα πάσης φύσεως.

Για παράδειγμα, η ακρίβεια, η γραφειοκρατία, η διαχείριση του προσωπικού και οι χρηματοδοτήσεις του κράτους προς τους Δήμους, που δεν έχουν καμία σχέση με πριν από 15 χρόνια. Είναι πολλά τα πράγματα ταυτόχρονα που μας απασχολούν και προσπαθούμε, με κριτήριο πάντα το συμφέρον του Δήμου, να τα λύνουμε και να τα προσπερνάμε.

Πέραν όλων αυτών, η στιγμή που με έχει στιγματίσει είναι ο πρωτοφανής χιονιάς του 2021, όπου, χωρίς ιδιαίτερη βοήθεια από μηχανήματα και χωρίς πείρα, αλλά με καλό συντονισμό και συνεργασία με συναδέλφους, τον Δήμαρχό μας και τους υπαλλήλους μας, δώσαμε τον καλύτερο εαυτό μας και αντεπεξήλθαμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Φυσικά, μετά από αυτή την εμπειρία, ο Δήμος μας πλέον είναι εξοπλισμένος με όλα τα κατάλληλα εργαλεία για να αντιμετωπίσουμε ένα τέτοιο δύσκολο φυσικό φαινόμενο.

 

-Γνωρίζω ότι το γραφείο προστασίας περιβάλλοντος ελέγχει και εισηγείται την ρύθμιση θεμάτων περιβαλλοντικής προστασίας. Θέλετε να μου μιλήσετε για την καταγγελία του Δημάρχου Ανδρέα Κονδύλη σχετικά με τις υπερχειλίσεις που δημιουργούνται, καθώς η ΕΥΔΑΠ ρίχνει τα λύματα της αποχέτευσης από το αντλιοστάσιο της οδού Έλλης μέσα στο ρέμα της Πικροδάφνης, με αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι που κατοικούν στην περιοχή «Γκρώμαν» να υποφέρουν από την δυσοσμία;

Οι άνθρωποι αυτοί έχουν κάθε λόγο και δικαίωμα να ανησυχούν και να φωνάζουν για το εν λόγω θέμα, και έχουν δίκιο. Είναι ένα φαινόμενο που κρατάει χρόνια και επιτέλους πρέπει να λυθεί! Παρά τις οχλήσεις του Δημάρχου μας προς την ΕΥΔΑΠ, μέχρι τώρα δεν είχαμε δει καμία κίνηση. Φαίνεται ότι πρέπει μια καταγγελία να αναδειχθεί μέσω των ΜΜΕ για να μπορέσεις να εισακουστείς. Μην ξεχνάμε ότι δεν είναι μόνο το αντλιοστάσιο της ΕΥΔΑΠ που μας ταλαιπωρεί χρόνια, αλλά και το περίφημο καπάκι της παραλιακής με τα λύματα. Νομίζω ότι είμαστε σε καλό δρόμο και πιστεύω, σύμφωνα και με τις υποσχέσεις της ΕΥΔΑΠ στον Δήμαρχό μας, ότι το θέμα θα λυθεί γρήγορα.

 

-΄Εχετε επενδύσει πολύ στην ενημέρωση αλλά και στις δράσεις ανακύκλωσης που πραγματοποιούνται στις σχολικές μονάδες. Πιστεύετε ότι η σημερινή γενιά διδάσκεται να κάνει ειρήνη με τη γη;

Σε αυτό δεν θα σας απαντήσω, αλλά θα σας προσκαλέσω να δείτε τα αποτελέσματα από κοντά με τα ίδια σας τα μάτια. Αξίζει τον κόπο, καθώς τα αποτελέσματα είναι θεαματικά.

 

-Τέλος, ποιο είναι το μότο σας για το περιβάλλον και ποιο είναι το προσωπικό σας στοίχημα στη θέση του Αντιδημάρχου Διεύθυνσης Περιβάλλοντος;

Το έχω πει και θα το λέω μια ζωή: θα πρέπει ο κάθε ένας ξεχωριστά να κοιτάει κάθε μέρα το εαυτό του στον καθρέφτη και να πράττει κάθε μέρα, κάθε λεπτό, το σωστό προς όφελος του περιβάλλοντος. Εγώ προσωπικά θα αγωνίζομαι για τα θέματα του περιβάλλοντος από τη θέση ευθύνης που κατέχω και θα συνεχίσω να μεταλαμπαδεύω τις γνώσεις πάνω σε αυτά τα θέματα στους νέους ανθρώπους για ένα καλύτερο αύριο!