Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μεγαλώσει για να μοιραζόμαστε τα παιχνίδια μας, να εξετάζουμε τα συναισθήματα των άλλων και να βάζουμε την κοινότητα πάνω από τον εαυτό μας. Και ενώ η γενναιοδωρία αποτελεί τη ραχοκοκαλιά των υγιών σχέσεων, η υπερβολική ανιδιοτέλεια μπορεί να… εξαντλήσει την ευημερία σας.
Η γραμμή μεταξύ καλοσύνης και αυτοθυσίας συχνά σβήνει μέχρι να εξαφανίσει εντελώς τις δικές σας ανάγκες. Το να μάθεις να δίνεις προτεραιότητα στον εαυτό σου δεν σημαίνει να γίνεσαι αδιάφορος, είναι να εδραιώσεις την απαραίτητη ισορροπία.
Εδώ είναι 5 σημάδια που υποδηλώνουν ότι είναι καιρός να αγκαλιάσετε μια πιο υγιή δόση εστίασης στον εαυτό σας.
1. Νιώθετε συνεχώς εξαντλημένοι ή ‘καμένοι’.
Η κούραση κρέμεται από πάνω σου σαν βαρύ σύννεφο που δεν φεύγει ποτέ; Το πρωινό ξυπνητήρι προκαλεί… τρόμο και όχι κίνητρο και τα αποθέματα ενέργειας φαίνονται μόνιμα εξαντλημένα ανεξάρτητα από το πόση ξεκούραση είχατε;
Αυτή η εξάντληση σηματοδοτεί την απελπισμένη ανάγκη του συστήματός σας για γνήσια ανάκαμψη—όχι μόνο σωματική ανάπαυση, αλλά και συναισθηματική και ψυχική αποκατάσταση. Αυτό γίνεται αν δίνετε τους περιορισμένους πόρους σας στις ανάγκες των άλλων, ενώ παραμελείτε τις δικές σας.
Αυτό που κάνει την επαγγελματική εξουθένωση ιδιαίτερα ύπουλη είναι το πώς επιδεινώνεται σταδιακά μέσω σταθερών συμπεριφορών. Το σώμα σας στέλνει προειδοποιητικά σήματα πολύ πριν από την πλήρη κατάρρευση: προβλήματα συγκέντρωσης, συναισθηματικό μούδιασμα και σωματικά συμπτώματα όπως πονοκεφάλους ή πεπτικά προβλήματα.
Να θυμάστε ότι η βιωσιμότητα έχει σημασία—δεν μπορείτε να βοηθήσετε αποτελεσματικά τους άλλους αν δεν είστε καλά εσείς.
2. Νιώθετε ένοχοι όταν λέτε «όχι» σε αιτήματα.
«Θα μπορούσες να με βοηθήσεις να μετακομίσω αυτό το Σαββατοκύριακο;». Το στομάχι σου σπάει. Παρά το γεγονός ότι έχεις σημαντικά σχέδια, το να πεις ναι είναι πιο εύκολο από το να αντιμετωπίσεις το κύμα ενοχής που συνοδεύει την άρνηση.
Η ‘παράλυση απόφασης’ εμφανίζεται όταν κάποιος κάνει ένα αίτημα. Υπολογίζετε διανοητικά πώς να συμπιέσετε τις ανάγκες τους στο ήδη γεμάτο πρόγραμμά σας αντί να πείτε μερικά ‘οχι’. Το άγχος γύρω από την πιθανή απογοήτευση υπερισχύει του δικαιώματός σας στα προσωπικά σας όρια.
Ξεκίνα να βάζεις όρια. Δείτε ακόμα: Πως οι έξυπνοι άνθρωποι λένε όχι, χωρίς να πουν την λέξη όχι- Εδώ είναι 5 τρόποι.
3. Οι άνθρωποι συχνά εκμεταλλεύονται τη γενναιοδωρία σας.
Οι φίλοι «ξεχνούν» συνεχώς τα πορτοφόλια τους όταν είστε έξω μαζί. Οι συνάδελφοι απορρίπτουν τις ευθύνες τους στο γραφείο σας επειδή «είσαι τόσο καλός στο χειρισμό των πραγμάτων». Τα μέλη της οικογένειας περιμένουν περίτεχνες χάρες, ενώ προσφέρουν ελάχιστη εκτίμηση σε αντάλλαγμα.
Η γενναιοδωρία σας έχει μετατραπεί από ένα… δώρο σε μια αναμενόμενη υπηρεσία. Οι γύρω σας έχουν αναπτύξει πρότυπα συμπεριφοράς που βασίζονται στην ατελείωτη προσφορά σας. Όταν περιστασιακά βάζετε πρώτα τον εαυτό σας, απαντούν με έκπληξη ή ακόμα και δυσαρέσκεια – σαφείς δείκτες ότι η εκμετάλλευση έχει μονιμοποιηθεί.
4. Έχετε ξεχάσει τι πραγματικά σας φέρνει χαρά.
Η απάντηση στην φαινομενικά απλή ερώτηση — «Τι κάνεις για ευχαρίστηση;»— σε αφήνει για λίγο κενό. Οι αγαπημένες σας δραστηριότητες, κάποτε πηγές γνήσιας ευχαρίστησης, έχουν φύγει από τη ρουτίνα σας— είναι σαν μακρινές αναμνήσεις.
Τα προσωπικά πάθη απαιτούν καλλιέργεια. Χωρίς τακτική δέσμευση, οι συνδέσεις με δραστηριότητες που δίνουν χαρά εξασθενούν μέχρι να εξαφανιστούν εντελώς. Η σταθερή διάβρωση συμβαίνει σταδιακά καθώς οι προτεραιότητες των άλλων αντικαθιστούν επανειλημμένα την απόλαυσή σας.
Η ζωή γίνεται μια ατελείωτη σειρά ευθυνών χωρίς την αναζωογονητική ισορροπία της προσωπικής εκπλήρωσης.
5. Παραμελείτε την υγεία σας για να ανταποκριθείτε στις προσδοκίες των άλλων.
Ο ύπνος γίνεται προαιρετικός όταν κάποιος χρειάζεται συναισθηματική υποστήριξη αργά το βράδυ. Τα ιατρικά ραντεβού ακυρώνονται επανειλημμένα επειδή τα επείγοντα περιστατικά άλλων έχουν προτεραιότητα. Η άσκηση μπαίνει στο περιθώριο καθώς χειρίζεστε τα προβλήματα όλων των άλλων.
Έχεις ανάγκες. Αλλά τις έχεις βάλει στην άκρη. Και αυτό είναι ένα ακόμα κακό σημάδι.
