«Επαγγελματική σιγουριά δεν υπάρχει πια. Υπάρχει η σιγουριά του να επιλέγεις ένα επάγγελμα που θα είσαι καλός»
Λίγο πριν τις Πανελλαδικές εξετάσεις, ο Κωνσταντίντος Κότιος παροτρύνει τους νέους να διεκδικήσουν αυτό που τους αξίζει
Γράφει η Ζέτα Φλισκανοπούλου
«Δεν μπορείς να αλλάξεις κάτι στην ζωή σου, κάνοντας συνέχεια τα ίδια πράγματα.» Με αυτό το μότο, ο Κωνσταντίνος Κότιος στα 28 του χρόνια, ακολούθησε έναν διαφορετικό επαγγελματικό δρόμο.
Σήμερα μαζί με τον συνεργάτη του Χρήστο Ταουσάνη αποτελούν ένα σπουδαίο κεφάλαιο σε αυτό τον τόπο. Ως Σύμβουλος Σταδιοδρομίας και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου EMPLOY, συνεχίζει να δίνει ξεχωριστές ομιλίες στις Ημερήσιες Ημερίδες Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
Δώδεκα χρόνια ασχολείται με τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό, την Στρατηγική Καριέρας και την Δια Βίου Εκπαίδευση. Το κοντέρ έχει γράψει 4.500 ώρες διαλέξεων, 1.250 διαλέξεις στην Ελλάδα, 5.500 ώρες συμβουλευτικής με μαθητές και φοιτητές.
Αν αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να σε βοηθήσει να επιλέξεις σπουδές τότε πιστέψτε με κανείς δεν μπορεί. Μιλήσαμε μαζί του για τον εσωτερικό στοχασμό που πρέπει να έχουν οι νέοι πριν την επιλογή του επαγγέλματος τους. Για την δική του φροντίδα να τους δείξει τον δρόμο ή τον τρόπο που πρέπει να οραματιστούν το επαγγελματικό μέλλον τους, αλλά και την επιτακτική ανάγκη οι νέοι να σηκωθούν από τον εφησυχασμένο κόσμο τους και να διεκδικήσουν αυτό που τους ανήκει. Τους λέει απλά: «Ξυπνήστε!!! Γιατί μπορεί να είστε πηγή έμπνευσης»
Σε έναν κόσμο που αλλάζει και κινείται πολύ γρήγορα με την εισβολή της τεχνολογίας πρέπει να κατανοήσουν ότι οι αλλαγές φέρνουν την διεπιστημονικότητα. Οφείλουν σε έναν κόσμο με τόσες ευκαιρίες να εστιάσουν στις δεξιότητες που έχουν, γιατί τελικά τα πράγματα αλλάζουν πρέπει όμως να γνωρίζουν τι υπήρχε πριν για να αντιληφθούν τις αλλαγές μετά.
Η αλήθεια παραμένει μια και μπορεί να ακούγεται σκληρή «Οι νέοι άνθρωποι δυσκολεύονται να βρουν εργασία γιατί έχουν πραγματικά πολλά προσόντα που αποτυπώνονται στα χαρτιά, δεν έχουν όμως πολλές φορές την κατάλληλη εργασιακή νοοτροπία και δεν έχουν καλλιεργήσει δεξιότητες»
Ο δρόμος είναι μακρύς και δύσκολος .Η λέξη επαγγελματική σιγουριά δεν υπάρχει πια. Αυτό όμως που θα υπάρχει πάντα είναι η « σιγουριά του να επιλέγεις ένα επάγγελμα, στο οποίο θα είσαι πολύ καλός»
– Στις Ημερίδες Επαγγελματικού Προσανατολισμού που διοργανώνονται και σας καλούν να μιλήσετε ,εκτός από τις σαρωτικές αλλαγές του εκπαιδευτικού συστήματος που αναφέρεστε, τις μελλοντικές τάσεις στην αγορά εργασίας, τα στατιστικά, τις συμβουλές και τις προοπτικές επαγγέλματος, λέτε και πολλές αλήθειες. Μεταξύ άλλων έχετε πει ότι πρέπει να υπάρξει και εσωτερικός στοχασμός στο τι θέλουν να κάνουν τα παιδιά πριν φτάσουν να φτιάξουν μηχανογραφικό. Πόσο εύκολο είναι αυτό σε 17χρονα παιδιά;
Δεν είναι εύκολο να μπορούν να αποφασίσουν από τώρα τι θα κάνουν και τι επάγγελμα θα τους ταίριαζε σε 5-10 χρόνια. Γενικότερα η επιλογή επαγγέλματος ήταν δυναμική παλαιότερα και έγινε δύο φορές πιο δυναμική τώρα. Αυτό σημαίνει ότι η αγορά εργασίας κινείται πολύ γρήγορα, οπότε με μια τέτοια λογική, λέμε ότι από κάπου πρέπει να ξεκινήσουν. Οι σπουδές είναι αυτό το κομμάτι εκκίνησης. Τα ερωτηματολόγια και τα test επαγγελματικού προσανατολισμού βοηθάνε να βρούμε τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα τους, έτσι ώστε με αυτό το κριτήριο να πάρουν μια απόφαση για τις σπουδές τους. Δεν τους ζητάμε να μας πουν την επαγγελματική εξειδίκευση που θα ασκήσουν μετά τις σπουδές τους αλλά με τι θα ξεκινήσουν ως σπουδές και τι είναι πιο κοντά ως προς αυτούς. Η επαγγελματική τους πορεία είναι μια πορεία που θα την ακολουθήσουν μετά από πολύ σκέψη σε συνάρτηση με την εξέλιξη της επιστήμης που θα έχουν επιλέξει και του ίδιου τους του εαυτού.
– Τι είναι αυτό λοιπόν που θα τους δείξει να αποφύγουν τις λάθος επιλογές;
Oφείλουμε να τους δείξουμε τι υπάρχει τώρα. Με την τεχνολογία τα πράγματα άλλαξαν, κινούνται γρήγορα, αυτό δίνει πολλές ευκαιρίες. Δεν υπάρχει πια η φράση «επαγγελματική σιγουριά». Πρέπει να καταλάβουν ότι τίποτα δεν είναι σίγουρο για αύριο, αλλά το μόνο σίγουρο, είναι ότι υπάρχει θέση στην αγορά εργασίας ,αν σε αυτό που επιλέξουν να κάνουν είναι πολύ καλοί.
– Πώς μπορεί να υπάρξει Επαγγελματικός Προσανατολισμός όταν δεν υπάρχει σαφή πολιτική θέση και εικόνα σε αυτά που αποφασίζει το Υπουργείο Παιδείας;
Πέρσι ήταν η πρώτη χρονιά που έγιναν τόσες αλλαγές. Είχαμε 133 νέα τμήματα. Προφανώς όταν γίνεται κάτι τόσο άμεσα και με τόσο πιεστικό τρόπο, θα έχει λάθη και έχει πολλά. Ότι και αν ήταν αυτό που έπρεπε να υλοποιηθεί τόσο γρήγορα, θα ήταν λανθασμένο. Ήταν κάτι που έγινε γρήγορα. Παρόλα αυτά, αυτό δεν αλλάζει τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό, άλλαξε ένα μενού επιλογών που υπήρχαν ως τώρα. Αυτό που ζητάμε από τους μαθητές είναι με οποιοδήποτε τρόπο, με οποιοδήποτε σύστημα να βρουν το πολύ απλό, να εστιάσουν στο τι τους αρέσει και στο τι στοχεύουν. Ακόμη και να κάνει λάθη το Υπουργείο, εμείς πρέπει να εστιάζουμε στο τι μπορούμε να κάνουμε εμείς. Προσπαθούμε απλά να τους πούμε ότι υπάρχει δυσμενές κλίμα αλλά το θέμα είναι εμείς τι μπορούμε να κάνουμε σε αυτό το κλίμα. Όλοι προσπαθούν για το καλύτερο οι γονείς, τα παιδιά, εμείς.
–Τις γνώσεις, τις μελέτες σας, έχει ποτέ προσπαθήσει να τις «εκμεταλλευθεί» δημιουργικά το Υπουργείο Παιδείας;
Στο Υπουργείο έχουμε μια ανοιχτή επαφή και με τους θεσμικούς παράγοντες και με τους Συμβούλους .Ρωτάνε κάποιες φορές και αυτό είναι ευχάριστο, όχι σε θεσμικό πλαίσιο βέβαια.
– Λαμβάνουν υπόψη τις παρατηρήσεις σας, τις γνώσεις σας, το γεγονός ότι είστε γνώστης του αντικειμένου και έχετε επαφή με τα παιδιά;
Εξαρτάται από τα άτομα που μας ακούνε και τι αντιλαμβάνονται από αυτά που τους λέμε. Σίγουρα πάντως έχουμε σαφή εικόνα για τις ανάγκες των παιδιών, όταν κάνουμε 150 παρουσιάσεις και μιλάμε με 20.000 άτομα.
-Τι είναι αυτό που τονίζετε στα παιδιά που ετοιμάζονται κάθε χρόνο να φτιάξουν μηχανογραφικό;
Καταρχήν πρέπει να καταλάβουν ότι οποιοδήποτε σύστημα ισχύει ή ισχύσει, μπορεί να έχουν επιλογές αρκεί να ξέρουν τι θα κάνουν. Τους τονίζω «Προσπαθήστε, ψαχτείτε, τι θέλετε»
-Εσείς αποτελείτε ένα τέτοιο παράδειγμα, εργαστήκατε σαν εκπαιδευτικός και εγκαταλείψατε στα 3 χρόνια αυτή την επαγγελματική σταδιοδρομία, αναζητώντας κάτι άλλο.
Δεν ήταν εύκολη υπόθεση, ήθελε τόλμη και αποφασιστικότητα, αλλά πραγματικά ένιωσα ότι αν δεν το έκανα εκείνη την στιγμή θα ήμουν εγκλωβισμένος σε κάτι που δεν ήθελα.
-Ποιο είναι τα τοπίο σήμερα στο εργασιακό χώρο. Τι επικρατεί;
Aυτή την στιγμή δυσκολεύονται τα νέα παιδιά να βρουν δουλειά. Έχουμε παιδιά με πάρα πολλά προσόντα και πτυχία αλλά όταν έρχεται η ώρα να δουλέψουν είτε τους λείπει η σωστή εργασιακή νοοτροπία, είτε δεν έχουν καλλιεργήσει τις δεξιότητες που πρέπει και το κάνουν μέσα από την δουλειά. . Οι επιχειρήσεις, σύμφωνα με μελέτες έγκριτων φορέων, δυσκολεύονται να βρουν συνεργάτες εύκολα. Η αίσθηση λοιπόν που έχουμε είναι ότι δεν βρίσκουν εύκολα ανθρώπους να δουλέψουν.
–Τι πιστεύετε ότι φταίει για αυτή την κατάσταση και τι θα λέγατε στα νέα παιδιά;
Ζούμε σε μια χώρα που εκπαιδεύουμε τα παιδιά να έχουν δικαιολογίες .Ένας φοιτητής στο Πανεπιστήμιο που μπορεί να εκμεταλλευθεί τις εθελοντικές δράσεις, να βρει μια μικρή δουλειά, να πηγαίνει στις εκδηλώσεις της σχολής του που είναι πάρα πολλές, θα βγει πιο γρήγορα στην αγορά εργασίας..
Οι επιχειρήσεις θα επέλεγαν ευκολότερα νέους που εργάστηκαν τα καλοκαίρια σε διάφορες εργασίες, ακόμη και ως bartender ή σερβιτόροι και έχουν βγει στην αγορά εργασίας .Προσπαθούμε να τους ξυπνήσουμε όταν μπουν στο Πανεπιστήμιο για να βρουν πιο εύκολα δουλειά και να διευκολύνουν και την αγορά εργασίας που τώρα έχει πρόβλημα. Είναι απαιτητικές οι δουλειές πια, να πηγαίνουν υποψιασμένοι.
– Η τεχνολογία είναι μέρος της ζωής μας είναι και αναπόσπαστο κομμάτι του επαγγελματικού μέλλοντος των παιδιών;
Είναι απίστευτα γρήγορο το internet και πάρα πολλά τα δεδομένα που παράγουμε. Τα επόμενα 2 χρόνια, η παραγωγή δεδομένων, σύμφωνα με μελέτες, θα ξεπερνά τα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί από την αρχή της ανθρωπότητας. Υπάρχουν απίστευτες εξειδικεύσεις. Αυτό απλά σημαίνει πως ακόμα και φιλόλογος να θέλεις να γίνεις θα πρέπει να ξέρεις από υπολογιστές, διαδραστικούς πίνακες, να ξέρεις να διαχειρίζεσαι την τεχνολογία. Ένας φιλόλογος πχ. Είναι αναγκαίο να δουλέψει στο δίκτυο τεχνικής νοημοσύνης, να κάνει μια εφαρμογή που θα μεταφράζει. Αυτό απλά σημαίνει ότι πάμε σε ένα κόσμο τρέχει και δίνει ευκαιρίες, δεν είναι στατικός.
