Γράφει η Ζέτα Φλισκανοπούλου
«Ο κινηματογράφος μπήκε στη ζωή μου σαν μια σκιά που μεγάλωνε σε έναν τοίχο και μια κραυγή» (Θεόδωρος Αγγελόπουλος)
Σήμερα θα μιλήσουμε για την ιστορία ενός τοίχου και πιο συγκεκριμένα για την ιστορία του ζωγράφου Γιώργου Κόφτη, που τόλμησε να ζωγραφίσει το βλέμμα του μεγάλου κινηματογραφιστή Θεόδωρου Αγγελόπουλου, σε ένα τοίχο του ΑΠΘ και για τις σκιές που πλανώνται γύρω μας.
Στις 3 Ιουνίου στο πλαίσιο του καλλιτεχνικού ακτιβισμού και μετά από την εκδήλωση στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ, ο ζωγράφος Γιώργος Κόφτης αποτύπωσε μέσα από την ζωγραφική του αυτό που κάποιοι επιμένουν να ξεχάσουμε. Το βλέμμα του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, του ποιητή των κινηματογραφικών εικόνων, του ανθρώπου που δεν φοβήθηκε να μιλήσει μέσα από τις ταινίες του για την κοινωνική πραγματικότητα και την σύγχρονη Ελληνική ιστορία. Την ιστορία της νεότερης Ελλάδας έτσι όπως δεν την διδαχθήκαμε ποτέ.
Ο Γιώργος Κόφτης ήθελε να βρίσκεται ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος, στο μέρος που παίζονται συχνά έργα της Ελένης Καραΐνδρου και γίνονται διαλέξεις από φωτισμένους ανθρώπους. Ήθελε να βρίσκεται εκεί το εξεταστικό βλέμμα του μεγάλου σκηνοθέτη.
Το βλέμμα του Θεόδωρου Αγγελόπουλου «σβήστηκε» 41 μέρες μετά, προφανώς δεν αντιμετωπίστηκε ως έργο τέχνης και κανείς δεν μπήκε στην διαδικασία να θεωρήσει ότι σηματοδοτεί το φως στο σκοτάδι. Εμείς πάλι κατανοούμε καλύτερα ότι οι ιδέες, οι σεναριακές και κινηματογραφικές αλήθειες του σπουδαίου Θεόδωρου Αγγελόπουλου και όσων τις προάγουν, δεν μπορούν να σβηστούν ποτέ.
Παρόλα αυτά μένει αυτή η σκιά, που δεν μεγαλώνει πια σε έναν τοίχο αλλά πλανάται πάνω από τα κεφάλια μας, μεγαλώνει και γιγαντώνεται δίπλα μας. Είναι η σκιά της πλήξης και της νωθρότητας. Είναι η σκιά που απαγορεύει το χρώμα στη ζωή μας, ισοπεδώνοντας την ίδια τη ζωή, τα όνειρα και την αισθητική μας. Είναι η σκιά που αφήνει να πεθαίνει ό,τι προάγει την ιδέα και την σκέψη. Είναι αυτή η σκιά που «καπελώνει» την ελευθερία του νου, την ανάγκη για διερεύνηση του κόσμου.
Είναι η σκιά του παρελθόντος και οι μνήμες που, θέλουμε δεν θέλουμε, έρχονται να μας «σημαδεύσουν», ο περιοδεύοντας κινηματογραφικός «Θίασος» του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, η ιστορία της Ελλάδας από το 1939 έως το 1952…από τις τελευταίες μέρες της δικτατορίας του Μεταξά, την έναρξη του πολέμου, την Ιταλική εισβολή, την Γερμανική κατοχή, την άφιξη των «συμμάχων», τον αιματηρό εμφύλιο μέχρι τις εκλογές του 1952 και η άρνηση της κυβέρνησης Καραμανλή, να εκπροσωπήσει την χώρα στα βραβεία Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας, θεωρώντας την πολύ «αριστερή».
«Η είδηση ότι η ταινία ήταν κάτι μεγάλο φτάνει στις Κάννες, αλλά η κυβέρνηση Καραμανλή, με το επιχείρημα ότι η ιδεολογία του «Θιάσου» ήταν μονόπλευρη και αριστερή, αρνείται να υποβάλει την ταινία ως κρατική εκπροσώπηση στο Φεστιβάλ. Έτσι προβλήθηκε στο «Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών» με αποτέλεσμα να προκαλέσει πανζουρλισμό. Με πιο κορυφαία και συγκινητική στιγμή όταν ο Γερμανός σκηνοθέτης Βέρνερ Χέρτζογκ σηκώθηκε, ανέβηκε στη σκηνή και φίλησε τα παπούτσια του Αγγελόπουλου.» ( Γιώργος Παπαλιός, παραγωγός, φίλος και συνεργάτης του Αγγελόπουλου.)
Εν τέλει είναι η ίδια η ζωή που γράφει την ιστορία της και κατατάσσει τον «Θίασο» του Θεόδωρου Αγγελόπουλου στις λίστες με τις καλύτερες ταινίες του Παγκόσμιου Κινηματογράφου. Είναι η ίδια η ζωή, που λέει τις πιο μεγάλες αλήθειες δια στόματος Γιώργου Κόφτη και δια στόματος όλων των φωτισμένων ανθρώπων αυτού του τόπου. «Αγνοήστε αυτό τον ζόφο και πέστε με τα μούτρα στη δουλειά, στην όρεξη, στο φως.»
